Navigim


 Forum Rules Vini re !
 
Reply to this topicStart new topic
> Greket e mi dhe racizmi banal
V
postuar 10/12/2009 - 10:36
Postimi #1








Regjisori grek Filippos Tsitos tregon rreth filmit "Akademia e Platonit" i shfaqur nė TIFF: njė grek racist qė mė vonė kupton se ėshtė shqiptar. Ai ndalet edhe te problemet qė po kalon kinemaja greke dhe qėndrimet e prera qė po mbajnė artistėt




Nė konkurrim nė Festivalin Ndėrkombėtar tė Filmit nė Tiranė, ėshtė edhe "Akademia e Platonit" i shfaqur premierė dy net pėrpara. I pranishėm ishte regjisori grek Filippos Tsitos dhe aktori shqiptar Anastas Kozdine. Stavrosi (Antonis Kafetzopoulos), njė dyqanxhi grek, bashkė me nėnėn e tij plakė Harikleian (Titika Sarigouli) bėn njė jetė tė mėrzitshme e boshe, nė lagjen "Akademia e Platonit". Po ashtu edhe tre miqtė e tij dhe tė vetmet argėtime mbeten lojėrat me top, rrėmuja, birrat dhe kundrimi i punės sė tė tjerėve, kinezėve dhe shqiptarit Marenglen (Anastasis Kozdine). Sa herė qė kalon aty, shqiptarin e identifikojnė me lehjen e qenit. Marengleni i lėnė paksa nė hije fillimisht, vetėm si shėnjestėr e tė sharave dhe e fyerjes sė grekėve krenarė, bėhet personazhi kyē qė zbėrthen ngjarjet, ndėrlidhjet e tyre. Shqiptari e ndihmon Stavrosin tė hedhė sytė nė tė kaluarėn, sepse ky njeri provon njė krizė identiteti. Kombėsia e tij ėshtė greke, por origjina pėr tė cilėn nuk di asgjė, ėshtė shqiptare.
Njė film i tillė, i cili me shfaqjen nė Tiranė mendohej tė nxiste njėfarė diskutimi pėr racizmin kundrejt shqiptarėve, u prit mirė nga publiku qė e priti si tė ishte komedi.
Nė kėtė bisedė, regjisori tregon si u prit nga publiku grek "Akademia e Platonit", i vlerėsuar me ēmim nė Festivalin e Filmit nė Lokarno, Zvicrės. Pėrpos kėsaj ai ndalet edhe tek Kinematografia greke dhe problemet qė ka aktualisht, si dhe arsyet pėrse kineastėt e "FOG"-ut, grupim nė tė cilin ai bėn pjesė, bojkotuan Festivalin e Selanikut.

Z. Tsitos pėrse keni ndėrtuar njė film mbi kėtė temė?

Nuk e zgjodha unė temėn, ajo mė zgjodhi mua. Nuk e kam zgjedhur kėtė problematikė me qėllim. Tė gjitha historitė e filmave qė unė bėj kanė nė qendėr tė tyre njė burrė, nė filmin tjetėr do tė jetė grua, i cili nė njė moment tė jetės e gjen veten nė udhėkryq. Personazhi shikon pas nė jetėn e tij dhe kupton se gjithēka qė ka bėrė deri nė atė moment ėshtė e gabuar dhe tani i duhet tė ndryshojė. Kėtė gjė unė dua tė tregoj nėpėrmjet filmave tė mi. Kjo ide ėshtė nė mendjen time gjithė kohės dhe sa herė qė jam duke menduar ndonjė subjekt pėr filmin, ose kur dėgjoj idetė tė tjera, gjithmonė i krahasoj me tė.

Grekėt kundrejt shqiptarėve. Kjo qė prezantoni ju ėshtė forma aktuale e racizmit nė vendin tuaj?

Ideja e parė pėr personazhin e filmit, ishte pėr njė turk. Ishte ideja e njė mikut tim dhe mua m'u duk interesante. Por tani me turqit ne jemi mė tė afėrt dhe po bėhemi miq. Jemi miq, pavarėsisht politikave, kjo ėshtė tjetėr gjė. Unė mendova qė mė e vėshtirė pėr personazhin e filmit do tė ishte njė grek racist qė mė vonė kupton se ėshtė shqiptar. Pėr kėtė arsye unė e bėra shqiptar.

Ka qenė e vėshtirė ta "krijonit" lagjen e Akademisė sė Platonit apo ajo ekziston ashtu siē ju e tregoni?

Njerėz tė ulur pėrpara dyqaneve tė tyre, duke mos bėrė asgjė, mund t'i gjesh kudo nė Greqi.

Mos doni tė thoni se edhe racizmi nė kėto sheshe e rrugė ėshtė njė fenomen rutinė?

Nė Greqi nuk ekziston racizmi i dhunshėm. Nuk kemi grupe tė cilėt janė ekstremistė nė shėrbim tė njė ideologjie. Ėshtė njė racizėm i zakonshėm, banal, janė njerėz qė mė tepėr kanė frikė prej atij qė ėshtė ndryshe. Kėshtu u pėrgjigjem atyre qė mė vėnė nė dukje: "Ke bėrė njė film pėr racizmin?"
Grekėt janė mbrujtur me idenė se janė njerėzit mė tė mirė nė botė. Me kėtė ide ata janė ushqyer nė familje, nė shkollė. Po tė kesh kėto ide nė mendje dhe nga ata tjetėr tė shohėsh qė "tė huajt po vijnė", shkakton frikė. Njė shqetėsim qė vjen nga tė gjithė tė huajt. Ka kategori tė ndryshme, pėr shembull kinezėt, pakistanezėt, ose afrikanėt tė cilėt janė duke krijuar komunitetet e tyre dhe nė njėfarė mėnyre janė jashtė jetės greke. Grekėt vetėm i shohin, ata nuk marrin e japin me grekėt. Kurse shqiptarėt erdhėn nė Greqi dhe u bėnė pjesė e jetės sonė. Ata i dhanė shtysė tė madhe ekonomisė, sepse janė tė shumtė nė numėr, sepse ata bėjnė punė tė rėnda qė grekėt nuk do t'i bėnin. Grekėt dhe shqiptarėt janė martuar mes tyre, gjė qė nuk ndodh, pėr shembull, me... kinezėt.

Si e priti publiku grek filmin?

U pėlqye. Kishte shumė njerėz qė donin ta shihnin filmin. Besoj se u pėlqye sepse nuk ėshtė njė realizim didaktik, ai nuk u mėson njerėzve sesi duhet tė jenė, ai thjesht tregon realitetin dhe nga ana tjetėr, ėshtė treguar nė njė mėnyrė tė kėndshme dhe ka shumė humor.

Z. Tsitos , si pjesė e FOG-ut, grupit tė kineastėve grekė, mund tė na thoni diēka pėr problemet qė po kaloni kėto kohė dhe si keni reaguar?

Si edhe shumė pjesė tė tjera tė jetės nė Greqi, edhe kinematografia ka pjesėn e saj tė korruptuar, nė financimin e projekteve, nė distribucionin e filmave, ēmimet qė ndahen nė festivale, etj.
Mė konkretisht?

Po e filloj nga ēmimet. Ēmimet qė shteti ka dhėnė ēdo vit pėr filmat kanė qenė tė korruptuara, qė do tė thotė se njerėzit nuk votojnė nė mėnyrė demokratike. Ka qenė njė vit qė njė film i mori tė gjitha ēmimet, gjė qė ėshtė e pamundur. Gjithashtu, vitin e kaluar, nė Festivalin e Selanikut, tė gjitha ēmimet i morėn vetėm dy filma tė cilėt kishin tė njėjtin producent. Kėshtu, kėtė vit, tė gjithė regjisorėt i bojkotuan kėto ēmime.
Kjo ėshtė njėra anė, por ka edhe probleme tė tjera. Ligji i Kinematografisė ka nevojė pėr ndryshime. Ligji thotė qė tė gjithė televizionet duhet tė japin 1.5% tė pėrfitimeve tė tyre pėr filmin. Ka 10 vite qė kjo gjė nuk ndodh.
Tjetėr problem ėshtė se Kėshilli i projekteve nuk vendos mbi cilėsinė e skenarit, por nė sajė tė preferencave. Pėr kėto arsye do ta bojkotojmė festivalin ēdo vit, derisa tė pėrmirėsohet ligji. Nė kėtė lėvizje tė "FOG"-ut janė rreth 230 persona, producentė, regjisorė, skenaristė. Nuk ka kryetar, nuk ka kėshilla, ne vendosim tė gjithė sė bashku.

Si kanė reaguar strukturat shtetėrore?

Na ka lėnė nė pritje. Duan tė shohin nėse jemi vėrtet seriozė dhe nėse jemi tė gjithė njerėz qė punojmė pėr kinemanė. Aktualisht jemi duke bėrė atė punė qė duhet tė bėjė shteti. Pėrveē bojkotit, njė grup tjetėr ėshtė duke punuar me ligjin.
Gjithashtu, ne po pėrpiqemi pėr njė shkollė kinemaje. Nė Greqi nuk kemi shkolla tė veēanta arti, ato janė pjesė e universiteteve tė tjera.

Po e mbyllim me pėrshtypjen qė la dha Festivali Ndėrkombėtar i Filmit nė Tiranė. Si ėshtė ajo?

Ėshtė si njė atmosferė familjare, e ngrohtė. Nuk ka tė bėjė me idenė "i madh", apo i vogėl, ka tė bėjė me ndjesinė qė mė jep.



marre nga Shekulli Online
Go to the top of the page
 
+Quote Post

Reply to this topicStart new topic
1 anėtar(ė) nė kėtė temė (1 shfletues dhe 0 pėrdorues anonim(ė))
0 anėtar(ė) :
 

RSS Lo-Fi Version
Forumi dhe Ditaret Kendveshtrim 2006-2012
Sot ėshtė : 29th March 2024 - 03:39